.

Tanıtım

Tarihçe

Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın 30.03.2011 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu Toplantısı’nda, 2547 Sayılı Kanun’un 2880 Sayılı Kanun’la değişik 7/d-2 maddesi uyarınca, 2013 yılında Fakültemiz  bünyesinde Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nün açılması uygun görülmüştür.

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Cevat Sayılı Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, 2018-2019 akademik yılında beslenme ve diyetetik alanında eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlamıştır.

Bölümümüz öğrencileri, 4 yıllık eğitimlerini başarı ile tamamladıktan sonra "Beslenme ve Diyetetik Lisans Diploması" ile "Diyetisyen" unvanı almaya hak kazanırlar.

 

Meslek Tanımı ve Kuruluşu

Diyetisyen mesleğinin kökeni 1880’li yılların öncesine dayanmaktadır. Sarah Tyson Rorer Amerika’daki ilk diyetisyendir. Sarah Tyson Rorer, Philadelphia pişirme okulunda besin hazırlama, besin kimyası, pişirme kimyası, hijyen, sindirim, besinle ilgili hastalıklar ve uygulamalı bilgilerden oluşan kursta öğretmenlik yapmıştır. Beslenme ve Diyetetik alanında ilk uygulamalar erken dönem pişirme okulları, hastane diyetisyenliği, besin klinikleri ve orduda diyetetik uygulamaları olarak Amerika’da yapılmıştır. Amerikan Tıp Derneği 1877 yılında kendisine bağlı bir Diyetetik Komitesi oluşturmuş ve başına Sarah Tyson Rorer getirilmiştir. 1980’de Mrs. Rorer’a kurumlarında bir diyet mutfağı açmasını önermişler ve o tarihten sonra hastanelerde diyet mutfağı yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu gelişmelerden sonra diyet alanında çalışacak kişi gereksinimi ağırlık kazanmış ve 1899’da da “Diyetisyen” adı ile meslek tanımlanmıştır. Buna göre, “Diyetisyen, besin ve beslenme konusunda eğitim almış ve tanımlanan diyet tedavisini uygulayabilecek kişidir.” tanımı yapılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü ise, 2010 yılında “İnsan sağlığı üzerinde besinler ve beslenmenin etkisini değerlendiren, planlayan ve geliştirme programlarını yerine getiren meslek üyesi olup bireyler ve toplum içinde beslenme durumunu geliştirmek için araştırma, ölçümler ve eğitim yapan kişiler” olarak tanımlamıştır. Ülkemizde ise 26 Nisan 2011 27916 sayılı 6225 nolu Resmi Gazete’de yayınlanan kanunun ek 13. Maddesine göre, “Diyetisyen, beslenme ve diyetetik alanında lisans eğitimi veren fakülte ve yüksekokullardan mezun; sağlıklı bireyler için beslenme programları belirleyen, hastalar için tabibin yönlendirmesi üzerine gerekli beslenme programlarını düzenleyen, toplu beslenme yerlerinde beslenme programı hazırlayan ve besin güvenliğini sağlayan sağlık mensubudur.” olarak tanımlanmıştır.

Diyetisyenlik mesleği Birinci Dünya Savaşı sırasında askere alınmak için sağlık kontrolünden geçen erkeklerin yaklaşık olarak yarısında beslenme bozukluğu saptanması üzerine önem kazanmaya başlamıştır. Amerikan Halk Sağlığı Servisi (Public Health Service-PHS) kurulduğu yıl olan 1798 yılından beri tedaviden önce halkın sağlığını korumaya yönelik olarak faaliyetlerine başlamış ve 1919’da diyetisyenler ile beslenme uzmanları PHS’lerde görevlendirilmeye başlamıştır. PHS ofisleri yaygınlaşmaya başladıktan ve halk sağlığı hizmetleri geliştikten sonra halk sağlığı hizmetlerinde multidisipliner yaklaşımının ne kadar önemli olduğu anlaşılmaya başlanmıştır.

Ülkemizde ise ilk Beslenme ve Diyetetik Bölümü 1962 yılında Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Temel Bilimler Yüksekokulu’nda kurulmuştur. Bu öğretim kadrosuna uzmanlıklarını beslenme alanında yapan iki öğretim üyesi Prof. Dr. Orhan Köksal ve Prof. Dr. Ayşe Baysal’ın katılımı ile eğitim kalitesi artmaya başlamıştır. Diyetisyenlerin meslek birliği ise 1969 yılında Türkiye Diyetisyenler Derneği adı altında kurulmuştur. 6 Haziran 1986’da “Diyetisyenler Günü” olarak ilan edilerek o tarihten itibaren her yıl 6 Haziran Diyetisyenler Günü olarak kutlanmaya devam etmektedir.

Karaman Sarıveliler ilçesine bağlı Uğurlu Köyü’nde (Eski Konya-Ermenek Köyü) 1930 yılında doğan Ayşe Baysal ilköğrenimini aynı köyde, ortaöğrenimini İvriz Köy Enstitüsü’nde 1950’de tamamlamıştır. Yükseköğrenimini ise 1954 yılında Ankara Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu’nda tamamladıktan sonra, Trabzon Beşikdüzü İlköğretmen Okulu’nda meslek yaşamına başlamıştır. Bir yıl sonra Tarım Bakanlığı tarafından oluşturulan Ev Ekonomisi Örgütü’ne katılarak 1957 yılına kadar Manisa Tarım İl Müdürlüğü’nde çalışmıştır. Bir yıl Amerika’da eğitim aldıktan sonra 1958-1960 yılları arasında İzmir Ev Ekonomisi Yetiştirme Merkezi’nde öğretmenlik yapmıştır.

          Amerikan Ev Ekonomisi Derneği’nin bursunu kazanarak 1960 Eylül ayında Amerika’ya giden Ayşe Baysal, Virginia Polytechnic Institute ve State Üniversitesi’nde bir yıl lisans tamamlayarak 1961’de lisans, 1962’de de Besin ve Beslenme dalında bilim uzmanlığı derecelerini almıştır. Wisconsin Üniversitesi’nin bursu ile 1965’de Besin ve Beslenme dalında doktora derecesini almıştır.

          Yurda dönerek kısa bir süre Köy İşleri Bakanlığı Halk Eğitimi Genel Müdürlüğü’nde çalıştıktan sonra, 1965 sonunda Sağlık Bakanlığı Hıfzısıhha Okulu’nda beslenme uzmanı olarak göreve başlamıştır. Aynı zamanda Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Hemşirelik Yüksekokulu ve Hemşire Koleji’nde ek görevle ders vermeye başlamıştır. 1968’de Hacettepe, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Başkanlığı’na atanarak, 1970 yılında Doçent, 1976’da Profesör olmuştur.

          1966 yılında öğretim görevlisi olarak başlayıp, yönetici ve eğitimci olarak sürdürdüğü görevinden 1997 yılında emekli olan Ayşe Baysal, beslenme ve diyetetik alanındaki çalışmalara katkı vermeye devam etmiştir. Çeşitli kamu ve özel kuruluşların düzenlediği seminer, konferans ve kongrelere konuşmacı olarak katılan, medya aracılığıyla halkın doğru beslenme konusunda bilinçlenmesine katkı sağlayan Baysal, Prof. Dr. Ayşe Baysal Beslenme Eğitimi ve Araştırma Vakfı (BESVAK) ile diyetisyen adaylarının eğitimine de destek vermektedir.